Το χωριο μας
Το Πεντακορφο
Το Πεντάκορφο είναι ένα όμορφο, αραιοκατοικημένο ορεινό χωρίο του Νομού Αιτωλοακαρνανίας. Απλώνεται κάτω από τις πέντε κορυφές του Παναιτωλικού όρους, σε μέσο υψόμετρο 750μ. Έχει διάσπαρτη βλάστηση η οποία καταλήγει σε μια χαράδρα και στο βάθος της ρέει ο ποταμός Ζέρβας. Η προγενέστερη ονομασία του χωρίου ήταν Αράχωβα. Το 1926 το ελληνικό κράτος αποφάσισε να μεταβληθούν τα ξενόφωνα και κακόηχα ονόματα συνοικισμών και πόλεων και προχώρησε για το σκοπό αυτό στη συγκρότηση Επιτροπών Μετονομασιών τοπωνυμιών σε κάθε Νομαρχία. Έτσι η Κοινότητα Αραχώβης, της οποίας το όνομα θεωρήθηκε σλάβικο, το 1930 μετονομάστηκε σε Πεντάκορφο από τις πέντε ψηλότερες κορφές που το περιβάλλουν (Αϊ-Λιας, Κούτουπας, Λιπόβρυση και Τσούκα).
Λιγα λογια για το ονομα Αραχωβα
Για το όνομα Αράχωβα υπάρχουν τρείς εκδοχές. Η πιο γνωστή είναι που αναφέρει ότι το τοπωνυμία Αράχωβα είναι σλαβικής προέλευσης από τη λέξη “arechovo”, η οποία σημαίνει “καρυδότοπος”. Μια άλλη εκδοχή θέλει την ονομασία Αράχωβα έχει ελληνική ρίζα προερχόμενη από τον συνδυασμό “ράχις” και “ώβα”, που δηλώνει την οικιστική ένωση κατοίκων που ζούσαν σε μικρούς οικισμούς, τάς ώβάς, στις ράχες την περιοχής. Υφίσταται και μια τρίτη εκδοχή. Στη βλάχικη γλώσσα υπάρχει η λέξη “ρέχα”, που σημάινει η ράχη βούνου. Το όνομα Αράχωβα συνδέεται με το χαρακτηρισμό της ράχης του βούνου σε μεγάλο υψόμετρο.
Η Ιστορια του
Η ιστορία για το Πεντάκορφο έχει αναφορές από τα χρόνια του Θουκυδίδη. Λέγεται ότι στην περιοχή κατοικούσε αρχαίος Αιτωλικός λαός. Το αρχαίο φύλο το χειμώνα κατέβαινε το λεκανοπέδιο του Αγρινίου στο οποίο ίσως έδωσε και το όνομα Αγρίνιο. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ιστορικών, στην κοιλάδα ανάμεσα στο Μέγδοβα και τον Αγραφιώτη, κατοικούσε το αιτωλικό φύλο των Απεραντών, Ο William J. Woodhouse προσθέτει στην περιοχή των Απεραντών μια λωρίδα κατά μήκος της αριστερής όχθης του Αχελώου, νοτιοδυτικά του Αγ. Βασιλείου με Νότια κατεύθυνση, που πιθανολογείται ότι έφθανε ως τη δεξιά όχθη του ποταμού Ζέρβα και Νοτιοανατολικά ως την κορυφογραμμή του Κουτουπα και του Κυνηγού, δηλαδή την ευρύτερη περιοχή του σημερινού Πεντακόρφου. Το συγκεκριμένο γένος ήταν ομόγλωσσο με τους Ακαρνάνες και τους Μακεδόνες, με κύριο χαρακτηριστικό, σύμφωνα με το Θουκυδίδη (στην εξιστόρηση της αθηναϊκής εκστρατείας στην Αιτωλία), το δυσνόητο της γλώσσας και την ωμοφαγία. Αυτό οφείλονταν μάλλον, στο ότι παρέλειπαν κάποια σύμφωνα η φωνήεντα, ενώ η ωμοφαγία σχετιζόταν με τη βιασύνη να τρώνε γρήγορα το κρέας σε περιπλανήσεις, ληστείες και μισθοφορικές υπηρεσίες. Τετραγωνισμένοι και λαξευμένοι ογκόλιθοι αρχαίου ναού υπάρχουν στη Κάλανος Πεντακόρφου και αποδεικνύουν τη χρήση αυτής της κοιλάδας του Ζέρβα – παραπόταμου του Αχελώου. Το 1393 το Καρπενήσι και οι γύρω περιοχές ήρθαν στα χέρια των Τούρκων και ιδρύθηκε ομώνυμη επαρχία που διοικητικά υπάγονταν στο σαντζάκι της Ναυπάκτου. Οι Τούρκοι (συνθήκη του Ταμασίου) αναγκάστηκαν από πολύ νωρίς να παραχωρήσουν κι αυτοί στους ακατάβλητους κατοίκους την περιοχής κάποια προνόμια. Έκτοτε η ευρύτερη περιοχή έγινε νησίδα καταφυγής για κάθε κυνηγημένο, χώρος ανάπτυξης επαναστατικών κινημάτων και μήτρα διατήρησης του πνευματικού φωτός Ελληνικής Αναγέννησης. Σύμφωνα με ιστορικές πληροφορίες της περίοδού των προεπαναστατικών κινημάτων, ο καρπενησιώτης αρματολός Λιβίνης, ύστερα από την περιφανή νίκη κατά των Τούρκων στη Γάλιανη, πρωτοστατεί στην μάχη της Αράχωβας, όπου έπεσε πολεμώντας παλληκαρήσια το 1684. Οι Τούρκοι στην συνέχεια έκαψαν το χωρίο. Η καταστροφή αυτή μαζί με την αυξανόμενη καταπίεση και την φορολογική επιβάρυνση που ακολούθησε, οδήγησαν και σε δημογραφική μεταβολή, αφού οι εξαθλιωμένοι κάτοικοι της περιοχής εγκατέλειψαν τις εστίες τους και ζήτησαν καταφύγιο σε ασφαλέστερες περιοχές. Η περιοχή ερημώθηκε και σύμφωνα με τον κατάλογο που που συνέταξε το 1818 ο πληρεξούσιος της επαρχίας Κ. Τσάτσος, ο αριθμός των κατοίκων στο χωρίο λίγο πριν την επανάσταση ήταν σε οικογένειες στον αριθμό 25. Μετέπειτα το χωρίο και οι γύρω περιοχές συσπειρώνονται στον επαναστατικό αγώνα, με συμμετοχή χωριανών σε καίριες και σημαντικές μάχες όπως αυτή της Κορομηλιάς στον Άγιο Βλάση. Την περίοδο του 40 δεκάδες κυρίως νέοι κλήθηκαν να πολεμήσουν ενάντια στον κατακτητή και ηρωικά μαχόμενοι έδωσαν ακόμα και την ζωή τους, για το ανεκτίμητο αγαθό την ελευθερία.
Περιβαλλον – φυση
Το Πεντάκορφο θα μπορούσε να πούμε ότι έχει ομορφιά Αλπικού τοπίου, τόσο στα βόρεια όσο και ανατολικά όπου δεσπόζουν οι κορυφές Αι Λιάς, Κούτουπας και Κέδρος. Το φυσικό κάλος της περιοχής ενισχύεται από τα άφθονα νερά που πηγάζουν από τις πλαγιές του βουνού που κατηφορίζοντας σχηματίζουν στην άκρη του χωρίου τον ποταμό Ζέρβα, ορμητικός και επικίνδυνος το χειμώνα, όμως σχεδόν ξεροπόταμος το καλοκαίρι. Σε μια περιοχή όπως το Πεντάκορφο που το υδάτινο στοιχείο υπάρχει άφθονα, δεν θα μπορούσαν να λείπουν και οι νερόμυλοι. Στο χωρίο υπήρχαν και λειτουργούσαν τέσσερις τέτοιοι ίσως και περισσότεροι. Ένας από αυτούς ονομάζεται “Ο Μύλος του Γαβρίλη” στη θέση “Σεπετός” πλάι στο ομώνυμο πανέμορφο καταρράκτη. Ο Επισκέπτης στο Πεντάκορφο, έχει την ευκαιρία να απολαύσει καταπληκτικές φυσικές διαδρομές στα ελατοσκεπή μονοπάτια, των περιτριγυρισμένων όγκων, σε ένα σπάνιο τοπίο που προστατεύεται από το Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο NATURAL!